Türkiye Cumhuriyetinin kurulması ile  birlikte, Esnaf ve Sanatkarların   örgütlenme yapısının başlangıcı 5373 sayılı  Esnaf Dernekleri ve Esnaf Birlikleri Kanunu ile çıkarılması ile başlamıştır. Kanunun çıkması ile birlikte kurulan o zamanki adıyla Esnaf Derneklerinden  Ankara, İstanbul, İzmir, Bursa Bakkal Derneklerinin İdarecileri  1964 yılında  Ankara’da bir araya gelerek; Türkiye’deki bakkal ve bayi esnafının haklarının korunması için bir Federasyon kurulmasına karar vermiş ve müşterek ana nizamname  hazırlanarak Ticaret Bakanlığına müracaat edilmiştir. Ticaret Bakanlığı  (İç Tic. Gn. Md.lüğü.) 10.06.1964 tarih ve 4-9049 sayılı  emirleriyle kurulmasına müsaade edilmiştir.

        1964 yılında yürürlüğe konulan 507 Sayılı Esnaf ve Sanatkar Kanunu ile esnaf-sanatkar bugünkü teşkilat yapısına kavuşmuştur.  12.07.1964 tarihinde de  Federasyon Genel kurulundan  ilk yönetim ve denetim kurulu seçilerek faaliyete geçmiştir. Ana sözleşme gereği Türkiye deki diğer il ve ilçeler Bakkallar Derneğinin Federasyon çatısı altında intibakları yapılarak toplanmıştır.

Federasyon Kuruluşunda İlk Seçilen Yönetim Kurulu İsimleri

İbrahim GÜRDAMAR     İSTANBUL   BAŞKAN
Bekir  KÖPRÜLÜ          ANKARA     BŞK. V.
Zekai  ONUR                ANKARA     BŞK.V.
Hasan OKBİNOĞLU     İZMİR          ÜYE
Şükrü ZORLU               İSTANBUL  ÜYE 
İskender ELİGÜR          BURSA       ÜYE
Ali  BALLI                    ANKARA   GEN. SEKRETER

         Federasyon statüsünün birinci maddesi  gereğince isminin (Türkiye Bakkallar ve Bayiler Federasyonu ) olarak  Ticaret Bakanlığının 12.12.1967 tarih ve 4-24310 sayılı emirleri ile son şekli  verilmiştir.

        507 Sayılı Esnaf ve Sanatkar Kanunu 1964 yılında teşkilat yapısına kavuşmasından sonra, günümüze kadar  çeşitli tarihlerde 507 Sayılı Kanunda  (1983-1985-1991-1997 yıllarında)  ek maddeler ve değişiklikler yapılmıştır. 17.05.1991 tarihinde 3741 numaralı Kanun ile yapılan değişiklikle “Dernek” Deyimi, “Oda” olarak son şeklini almıştır.

       İlk  Yönetim kurulu Başkanı İbrahim GÜRDAMAR, Federasyonun kuruluşundan 05.05.1990 tarihine kadar görevini devam ettirmiştir.  Bu tarihten itibaren Bendevi PALANDÖKEN  Federasyon Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini devam ettirmektedir.